Khái niệm về phòng sạch? Các tiêu chuẩn đánh giá phòng sạch (P1)

Phòng sạch là một khái niệm quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế, sản xuất điện tử, dược phẩm và nhiều lĩnh vực khác. Khái niệm này liên quan chặt chẽ đến việc duy trì môi trường làm việc hoặc sản xuất được đảm bảo sạch sẽ, an toàn và hiệu quả. Bài viết này từ Nguyễn Hoàng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm phòng sạch cùng các tiêu chuẩn đánh giá quan trọng.

Phòng sạch là gì? Khái niệm về phòng sạch

Phòng sạch là một không gian kín được thiết kế và duy trì theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để giảm thiểu sự hiện diện của bụi, vi khuẩn, vi rút và các phân tử khác có thể gây hại trong môi trường làm việc hoặc sản xuất. Mục tiêu chính của phòng sạch là bảo vệ sản phẩm, quá trình hoặc người làm việc khỏi các tác nhân gây ô nhiễm.

Phòng sạch thường được áp dụng trong nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực như y tế, sản xuất điện tử, dược phẩm, thực phẩm, nghiên cứu khoa học, và nhiều ứng dụng khác đòi hỏi môi trường làm việc hoặc sản xuất đạt được mức độ sạch sẽ cụ thể. Các tiêu chuẩn và yêu cầu cho phòng sạch có thể khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng và ngành công nghiệp cụ thể.

Tiêu chuẩn đánh giá phòng sạch

Dựa trên các yếu tố cơ bản

Việc đánh giá chất lượng phòng sạch đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an toàn và hiệu quả của môi trường làm việc hoặc sản xuất. Dưới đây là các yếu tố cơ bản mà tiêu chuẩn đánh giá phòng sạch thường dựa vào:

Nhiệt Độ

Tiêu chuẩn đánh giá phòng sạch thường đề ra khoảng nhiệt độ cụ thể mà phòng sạch cần duy trì. Nhiệt độ ổn định và phù hợp giúp bảo vệ sản phẩm và đảm bảo sự thoải mái cho người làm việc.

Sự biến đổi nhiệt độ không được vượt quá ngưỡng quy định để tránh ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và chất lượng sản phẩm.

Độ Ẩm: 

Độ ẩm trong phòng sạch cũng được kiểm soát và duy trì ở mức độ quy định. Điều này giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và vi rút trong môi trường không khí.

Sự cân nhắc kỹ lưỡng về độ ẩm đảm bảo rằng môi trường không quá khô hoặc quá ẩm, điều này có thể ảnh hưởng đến cả quá trình sản xuất và sức khỏe con người.

Áp Suất: 

Áp suất trong phòng sạch cần được duy trì ở mức độ cụ thể để ngăn không khí không sạch từ bên ngoài xâm nhập vào phòng. Điều này thường thể hiện qua áp suất dương (áp suất cao hơn môi trường) trong phòng sạch.

Áp suất cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo rằng hệ thống thông gió và cửa ra vào hoạt động đúng cách.

Độ Sạch: 

Mức độ sạch của phòng thường dựa vào số lượng và kích thước hạt bụi trong không khí. Tiêu chuẩn xác định lớp sạch tương ứng với số lượng hạt được phép.

Việc kiểm tra và đo lường số lượng hạt bụi trong không khí thường được thực hiện để đảm bảo rằng phòng sạch đạt được mức độ sạch mong muốn.

Nhiễm Chéo: 

Đánh giá về nhiễm chéo tập trung vào việc ngăn chặn sự lây lan của các hạt bụi, vi khuẩn, hoặc virus từ vùng không sạch sang vùng sạch.

Việc thiết lập các vùng có áp suất khác nhau, quy định vùng sạch và vùng bẩn, cũng như áp dụng biện pháp bảo hộ cá nhân, giúp đảm bảo rằng nhiễm chéo được kiểm soát một cách hiệu quả.

Đánh giá dựa trên tình trạng phòng sạch

Đánh giá dựa trên tình trạng phòng sạch bao gồm việc xem xét các hoạt động diễn ra trong không gian sạch. Do di chuyển của nguyên liệu, sản phẩm, hoạt động của nhân viên và quy trình sản xuất, có thể dẫn đến tình trạng nhiễm bụi trong phòng sạch. Ba trạng thái cụ thể dưới đây có thể ảnh hưởng đến đánh giá cấp độ phòng sạch trong bất kỳ phân loại phòng sạch nào:

Trạng Thái Thiết Lập:

Trạng thái thiết lập ám chỉ giai đoạn phòng sạch đã hoàn thành xây dựng nhưng chưa trang bị các thiết bị cần thiết.

Tại trạng thái này, việc xác định đúng vị trí và hiệu chỉnh hệ thống thông gió, thiết bị và cơ sở vật chất cơ bản là quan trọng để đảm bảo môi trường phòng sạch sau này hoạt động hiệu quả.

Trạng Thái Ngưng Nghỉ:

Trạng thái ngưng nghỉ xảy ra khi phòng sạch đã được trang bị các thiết bị và đưa vào vận hành, nhưng không có hoạt động làm việc của nhân viên.

Khi trong trạng thái này, việc duy trì lưu thông không khí thông qua hệ thống thông gió và kiểm tra tình trạng của các thiết bị là cần thiết để đảm bảo môi trường phòng sạch vẫn duy trì chất lượng.

Trạng Thái Hoạt Động

Trạng thái hoạt động xảy ra khi các trang thiết bị và máy móc trong phòng sạch đang hoạt động theo quy trình sản xuất, đồng thời có sự hiện diện của nhân viên vận hành.

Trong trạng thái này, việc duy trì và kiểm soát các yếu tố như áp suất, lưu lượng không khí, nhiệt độ và độ ẩm là cực kỳ quan trọng để đảm bảo môi trường phòng sạch đạt được mức độ sạch và an toàn mong muốn.